Zabawy i zabawki na przestrzeni wieków

W tym roku szkolnym, w oddziałach przedszkolnych realizowany był projekt edukacyjny „Zabawy i zabawki na przestrzeni wieków”.

Głównym celem projektu było stymulowanie i wspomaganie wszechstronnego i harmonijnego rozwoju dzieci, rozwijanie umiejętności współpracy i działania w grupie oraz poznanie zabaw i zabawek z dawnych lat oraz z różnych zakątków świata. Projekt oparty był na cyklu tematów realizowanych w kolejnych miesiącach, od października do maja. Każdemu tematowi przypisane były konkretne zabawy, zdarzenia i uroczystości przedszkolne. Ich realizację rozpoczęto od wprowadzenia/ utrwalenia zasad obowiązujących podczas zabawy z rówieśnikami, zgodnie z wiekiem i umiejętnościami dzieci. Zgodnie z zasadą nauczania „od tego co bliskie, do tego co dalekie”, poznawanie zabawek rozpoczęto od prezentacji przez dzieci ich własnych zabawek. W obliczu pandemii dzieci oglądały zabawki rówieśników poprzez facebooka. Przy okazji dowiedziały się, że zabawki mogą być wykonane z różnych materiałów i mogą mieć różne właściwości, dokonywały ich klasyfikacji. W przedszkolu hucznie obchodzono Dzień Pluszowego Misia, który na czas pandemii zamieniono w Dzień Misia z Bajki. Towarzyszyła temu wystawa poświęcona historii tego święta. Następny miesiąc pozwolił dzieciom poznać zabawki z dzieciństwa ich rodziców i tu znowu w sukurs przyszedł facebook. Rodzice chętnie prezentowali zdjęcia zabawek, a dzieci z dumą opowiadały czym bawili się ich rodzice. Zdecydowanie wpłynęło to na pogłębienie relacji rodzinnych. To samo dotyczyło zdjęć zabawek, którymi bawili się dziadkowie. Okazało się, że i tu jest możliwość dotarcia do wybranych eksponatów. Dzięki rzutnikowi „Ania” dzieci obejrzały bajki, które oglądano kiedy jeszcze nikt nie słyszał o płytach DVD, o Internecie już nie wspominając. Bajanie na ścianie cieszyło się dużym zainteresowaniem we wszystkich grupach wiekowych. Był to także czas poświęcony zabawom podwórkowym. Zabawa w „Zośkę”, skakanie w gumę, pstrykanie kapsli okazało się świetną alternatywą spędzania wolnego czasu w przedszkolu. Kolejny miesiąc to zabawy z dawnych, bardzo odległych wieków. Przedszkolaki dowiedziały się, że lalką bawiono się już ponad 3000 lat temu, tak samo jak zwierzętami drewnianymi, kręglami i bączkiem. Swoją wiedzę na ten temat pogłębiły oglądając film edukacyjny „W muzeum zabawek”. Uwieńczeniem tej tematyki był osobny projekt dotyczący „Zabaw na królewskim dworze”, który cieszył się takim zainteresowaniem, że w niektórych grupach stanowił odrębny temat kompleksowy. Kadra pedagogiczna i pracownicy obsługi wzięli czynny udział w przygotowaniu sal do uroczystości. Każda sala stała się komnatą, w której dzieci doświadczały innych wrażeń. Były więc komnaty: konstrukcyjna, muzyki, bajek, odwagi, łasuchów, tronowa. Swoisty wygląd miała komnata tronowa, w której oprócz tronu, dekoracji złożonej z mieczy, lilijek i herbu rycerskiego były jeszcze insygnia królewskie, specjalnie „odtworzone”, by mogło się odbyć uroczyste pasowanie na rycerza i damę. Dumnie prezentowano także portret pierwszego króla Polski Bolesława Chrobrego oraz tarcze herbowe. Wszyscy jednoznacznie orzekli, że była to wspaniała lekcja historii.

Niezwykle ciekawe dla dzieci okazało się poznawanie zabaw z różnych zakątków świata. Dzieci chętnie włączały je do codziennych zabaw dowolnych. Dowiedziały się również, że  niektóre zabawy znane są na całym świecie, mają tylko inne nazwy. W tym czasie królowała w przedszkolu Myszka Miki. Dzieci przeniosły się w świat filmów Walta Disneya, upodobniły się wizualnie do myszki i bawiły się przy piosenkach z filmów Disneya. Atrakcją było oglądanie filmu w wersji czarno – białej oraz doświadczanie zmieniającej się na przestrzeni lat postaci myszki. Miesiąc marzec to także obchody Międzynarodowego Dnia Teatru, towarzyszyła temu specjalna wystawa oraz teatr cieni, wystawiony w każdej grupie przedszkolnej. Dzieci miały możliwość poznania różnego rodzaju teatrzyków, a także same prezentowały swoje umiejętności w kącikach teatralnych. Kolejny miesiąc był refleksją nad tym co może być zabawką i czy samemu można ją wykonać. Poprzedzono to zajęciami o segregowaniu odpadów, ich rodzajami i możliwościami wykorzystania. Dzieci wykonały różne zabawki z nieużytków, np. łątki ze skrawków materiałów. Wzmocniło to ich wiarę we własne siły oraz pozwoliło cieszyć się samym procesem tworzenia nowej zabawki. W maju obchodzono Międzynarodowy Dzień Tańca, podczas którego dzieci zapoznały się z wybranym tańcem ludowym lub narodowym. Doświadczyły wpływu tańca na swoje samopoczucie, czego wyraz dały podczas zabawy tanecznej na boisku szkolnym.

Uroczystością, która stanowiła podsumowanie projektu były obchody Dni Pirata, odbywające się w ramach obchodów Dnia Dziecka. Przedszkolaki dowiedziały się, że skarby pirackie mogą pochodzić z różnego okresu czasu oraz z różnych zakątków świata. Z zaciekawieniem oglądały przykłady takich skarbów. Poznały również charakterystyczny wygląd piratów, znany z filmów fabularnych, budowały i kolorowały statki, którymi pływali piraci. Powodzeniem cieszył się statek z kartonu, do którego można było wsiąść i pokręcić sterem. Dużo radości wniosła zabawa przy muzyce, słuchanie szant oraz szukanie listu kapitana Haka, składającego się z kilku części, ukrytych w salach zajęć. Dzieci musiały je znaleźć, złożyć i wspólnie z nauczycielką odczytać list. Przygotowując się do wyprawy ćwiczyły w sali gimnastycznej, wiedziały bowiem, że każdy „pirat” musi być bardzo sprawny. Zadaniem dzieci było również przejście po trapie, wokół którego pływały rekiny, przeniesienie wodnych kul, rozwiązanie zagadek i ułożenie hasła będącego nazwą statku, na który dzieci „zaokrętowano”. Przedtem jednak zostały pasowane na dobrych piratów, którzy swoją wiedzę wykorzystują tylko w zabawie. Kulminacyjnym punktem było szukanie skarbu piratów w gospodarstwie agroturystycznym „Stodoła” w Stobnie, którym okazała się skrzynia wypełniona słodyczami.

W projekcie edukacyjnym „Zabawy i zabawki na przestrzeni wieków” wykorzystano zarówno metody tradycyjne, czyli czynne, słowne i oglądowe jak i metody aktywizujące, w tym pedagogikę zabawy. Zadaniem nauczyciela było zorganizowanie i przeprowadzenie wielostronnych działań, w których dzieci samodzielnie poznawały, doświadczały, poszukiwały oraz wykonywały zadania i ćwiczyły  nabyte wcześniej umiejętności.

W oparciu o rozmowy z rodzicami i na podstawie ankiety przeprowadzonej wśród nauczycieli oddziałów przedszkolnych można stwierdzić, że dzieci dzięki w/w projektowi wzmocniły poczucie własnej wartości, zwiększyły wiedzę dotyczącą prawidłowych zasad obowiązujących w czasie zabawy i stosują ją w praktyce, bardziej otworzyły się na nowe zabawy i chętniej w nich uczestniczą, dłużej bawią się jedną zabawką, chętniej o niej opowiadają, lubią badać, obserwować i wyciągać wnioski, wykazują się większą sprawnością manualną, rozwinęła się ich inwencja twórcza oraz chęć dzielenia się swoimi pomysłami i odczuwanie radości z tworzenia.

Z rozmów  z rodzicami wiadomo, ze zdobyta w przedszkolu wiedza była wykorzystywana nie tylko w zabawach swobodnych w przedszkolu, ale również w domu. Rodzice aktywnie włączyli się do w/w projektu.

Projekt edukacyjny „Zabawy i zabawki na przestrzeni wieków” okazał się nie tylko źródłem wiedzy i motorem różnorodnych działań dzieci, ale przede wszystkim ciekawą formą spędzania przez dzieci czasu w przedszkolu, sprzyjającą ich integracji.

>>zobacz zdjęcia<<

I. Baraniak